Upadłość firmy – jakie działania należy podjąć?
Prowadzenie działalności gospodarczej zawsze obarczone jest ryzykiem. Nawet najlepiej prosperujące na rynku przedsiębiorstwa mogą stracić płynność finansową i stać się niewypłacalne. Wówczas konieczne jest ogłoszenie upadłości firmy – likwidacyjnej, której celem jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli poprzez sprzedaż majątku, lub układowej polegającej na kontynuowaniu biznesu i podejmowaniu działań restrukturyzacyjnych.
Bankructwo firmy mogą ogłosić:
- osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą,
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna,
- osoba prawna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą,
- spółki osobowe: partnerskie, komandytowe, jawne i komandytowo-akcyjne,
- wspólnicy osobowych spółek handlowych, ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem,
- wspólnicy spółki partnerskiej.
Główną przesłanką do rozpoczęcia postępowania upadłościowego przedsiębiorstwa jest niewypłacalność, czyli stan, w którym dłużnik utracił zdolność do wykonywania zobowiązań pieniężnych, a zaległości w płatnościach przekraczają 3 miesiące. W przypadku osób prawnych stwierdza się niewypłacalność w sytuacji, gdy przez co najmniej 2 lata zobowiązania przewyższały wartość majątku.
Jeżeli podmiot gospodarczy ma trudności z utrzymaniem płynności finansowej, może skorzystać z profesjonalnego doradztwa w zakresie księgowości, które oferuje nasze biuro rachunkowe.
Jak ogłosić upadłość firmy jednoosobowej?
Przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia wniosku o upadłość w ciągu 30 dni od momentu stwierdzenia stanu niewypłacalności. Dotyczy to sytuacji, w której nie zamierza podjąć postępowania restrukturyzacyjnego, mającego na celu ochronę firmy przed bankructwem. Konieczne jest również wniesienie opłaty sądowej w wysokości 1000 zł oraz uiszczenie zaliczki na koszty postępowania upadłościowego.
Osoba prowadząca działalność można zostać zwolnienia z powyższych opłat, jeżeli złoży stosowny wniosek w tej sprawie oraz przedstawi dowody księgowe, zeznania podatkowe i bilans na przedstawione okoliczności.
Wniosek o ogłoszenie upadłości firmy jednoosobowej składa się w Wydziale Gospodarczym Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca prowadzenia działalności. Obowiązek ten może dopełnić dłużnik lub każdy z wierzycieli. Ważne, aby dokument zawierał następujące załączniki:
- aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników,
- bilans sporządzony przez dłużnika dla celów postępowania,
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty,
- oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o upadłość,
- listę podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika.
Do przeprowadzenia postępowania upadłościowego niezbędne jest posiadanie przez dłużnika majątku, który pozwoli na pokrycie kosztów sądowych oraz częściową spłatę wierzycieli. Przedsiębiorstwo nadal może funkcjonować, a właściciel podmiotu musi wywiązywać się z obowiązków wobec instytucji państwowych. Po ogłoszeniu upadłości firmy zarząd nad majątkiem dłużnika przejmuje syndyk, który sporządza listę wierzytelności, likwiduje majątek i spłaca wierzycieli.
Upadłość firmy – co z pracownikami?
Ogłoszenie upadłości firmy oznacza, że dotychczas obowiązujące przepisy prawa pracy ustają, a pracodawca może dokonać zwolnienia osób znajdujących się w tzw. okresie ochronnym. Dotyczy to pracowników, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Właściciel przedsiębiorstwa znajdującego się w stanie bankructwa ma także prawo do skrócenia 3-miesięcznego okresu wypowiedzenie do jednego miesiąca. Wówczas pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za niewykorzystaną część wypowiedzenia. Ponadto w tym czasie nia nalicza się żadnych innych świadczeń.
Warto pamiętać, że w przypadku ogłoszenia upadłości firmy roszczenia pracownicze podlegają ochronie. Jeżeli pracodawca nie dysponuje wystarczającą ilością środków pieniężnych, zostaną one wypłacone z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zabezpieczeniu podlegają również wynagrodzenia za pracę, świadczenia chorobowe, ekwiwalent za urlop wypoczynkowy oraz odszkodowania.
W związku z bankructwem przedsiębiorstwa pracownikom może także przysługiwać odprawa pieniężna. Dotyczy to sytuacji, w której pracodawca dokonuje tzw. zwolnienia grupowego. I tak, pracownik zatrudniony w firmie krócej niż 2 lata może liczyć na wypłatę jednomiesięcznego wynagrodzenia. Osobom ze stażem od 2 do 8 lat należy się równowartość dwumiesięcznej pensji. Natomiast pracownikom pracującym w danego pracodawcy przez ponad 8 lat przysługuje odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia.
Bankructwo firmy i skutki ogłoszenia upadłości
Postępowanie upadłościowe niesie ze sobą określone konsekwencje. Przede wszystkim dłużnik zobowiązany jest do wydania majątku i dokumentacji związanej z prowadzoną działalnością syndykowi. Traci możliwość zarządzania majątkiem, gdyż wchodzi on w skład masy upadłości, a następnie zostanie sprzedany na poczet pokrycia zadłużenia. Właściciel musi również dodać do nazwy podmiotu określenie: “w upadłości likwidacyjnej” lub “w upadłości układowej”.
Po upłynnieniu poszczególnych elementów majątku firmy sąd dokona podziału środków finansowych pomiędzy wierzycieli. W przypadku spółek prawa handlowego zakończenie postępowania upadłościowego zwykle wiąże się z wykreśleniem podmiotu z rejestru KRS.
Firma w upadłości a brak majątku
Jeżeli przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą nie posiada wystarczającego majątku do pokrycia kosztów postępowania upadłościowego, należy natychmiast zamknąć działalność i złożyć wniosek o wykreślenie z CEIDG. Dzięki temu będzie mógł zgłosić upadłość konsumencką (opłata sądowa wynosi zaledwie 30 zł), zachować część środków pieniężnych pozyskanych ze sprzedaży nieruchomości oraz wnioskować o warunkowe umorzenie zadłużenia do 5 lat (jeżeli trudna sytuacja dłużnika jest tymczasowa).
