Podatek PCC przy zakupie towarów handlowych
Z podatkiem PCC mamy najczęściej do czynienia przy transakcjach zakupu lub sprzedaży nieruchomości o charakterze prywatnym. Obowiązek jego odprowadzenia nie dotyczy jednak wyłącznie takich sytuacji. Nie wszyscy spotkali się z przypadkiem uiszczania podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie towarów handlowych. Kogo on dotyczy? Kiedy występuje?
Od czego podatek PCC?
Nie tylko transakcje prywatne dot. sprzedaży nieruchomości są związane z obowiązkiem uiszczenia podatku PCC. Dotyczy on również transakcji przy zakupie towarów handlowych, jednak nie obejmuje każdego.
Warto w tym celu zajrzeć do ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przepisy wskazują, że podatek PCC występuje obowiązkowo w transakcjach, których obejmują takie umowy jak umowa:
- sprzedaży,
- pożyczki,
- zmiany rzeczy i praw majątkowych,
- spółki cywilnej,
- o zniesienie współwłasności.
Co ważne, podatek PCC obowiązuje wyłącznie przy umowach zawartych na terytorium Polski. Jeśli transakcje są dokonywane poza terytorium naszego kraju, podatnik zostaje zwolniony z zapłaty PCC, chyba że nabywca posiada siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce.
Kto płaci podatek PCC? Kupujący czy sprzedawca?
Nie zawsze obie strony umowy są obarczone obowiązkiem zapłaty PCC. W większości przypadków dotyczy on kupującego lub pożyczkobiorcy.
Rodzaj umowy | Kto płaci podatek PCC? |
Umowa sprzedaży | Kupujący |
Umowa pożyczki | Pożyczkobiorca |
Umowa spółki cywilnej | Wspólnicy spółki |
Umowa zniesienia współwłasności | Podmiot nabywający rzeczy i prawa majątkowe |
Umowa zamiany | Strony transakcji. |
PCC przy zakupie towarów handlowych
Przepisy dotyczące zapłaty podatku PCC przy zakupie towarów handlowych dotyczą transakcji pomiędzy firmą a osobą fizyczną. W związku z takimi okolicznościami należy sporządzić stosowną umowę, która określa daną transakcję, ale też sprowadza obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.
Bardzo istotne jest jednak to, że nie każda taka transakcja zostanie objęta podatkiem. W przypadku gdy podstawa opodatkowania przy sprzedaży rzeczy ruchomych nie przekroczy 1000 zł, czynność ta nie podlega pod PCC.
Jak udokumentować transakcję zakupu towaru od osoby prywatnej?
Przedsiębiorca musi zadbać o odpowiednie udokumentowanie zakupu towaru od osoby prywatnej. W tym celu należy zgromadzić dowody umożliwiające księgowanie operacji w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
Muszą stanowić one takie informacje jak:
- Określenie stron uczestniczących w transakcji (nazwa i adresy).
- Data wystawienia dowodu i data lub okres, w jakim została dokonana operacja gospodarcza.
- Przedmiot operacji i jego wartość, a także ilościowe określenie, jeśli jest on wymierny w jednostkach naturalnych.
- Podpisy stron uprawnionych do udokumentowania operacji gospodarczych. Mogą być oznaczone numerem lub w inny sposób, który umożliwia powiązanie dowodu z zapisami księgowymi.
Będzie to więc umowa kupna-sprzedaży, na której podstawie możliwe jest udokumentowanie operacji i zaksięgowanie jej w księdze przychodów i rozchodów.
Formularz PCC-3
W przypadku zakupu towarów od osoby prywatnej, nieprowadzącej działalności, przedsiębiorca jest zobowiązany do złożenia odpowiedniej deklaracji. Warto pamiętać, że podatek PCC obowiązuje wtedy, gdy wartość umowy przekroczy 1000 zł. Wówczas należy złożyć deklarację PCC-3 do urzędu skarbowego i uiścić należny podatek od czynności cywilnoprawnych. Wysokość podatku będzie zależała od przedmiotu umowy i jej wartości.
Kogo obowiązuje zwolnienie z PCC przy transakcjach do 1000 zł?
Bardzo ważne w kontekście zapłaty podatku PCC jest to, że zwolnienie nie dotyczy każdej operacji nieprzekraczającej 1000 zł.
Dokładniej:
- Zwolnienie dotyczy ruchomości.
- Wartość rynkowa jest tożsama z ceną umowną – strony nie mogą sztucznie obniżyć wartości umowy w celu uniknięcia obowiązku zapłaty PCC.
- Zwolnienie obowiązuje niezależnie od tego, czy nabywca jest przedsiębiorcą, czy osobą fizyczną, nieprowadząca działalności.
- W przypadku zwolnienia z podatku PCC nie zachodzi konieczność składania deklaracji PCC-3 do urzędu skarbowego.
- Podstawę opodatkowania z zasady zaokrągla się do pełnych złotych – do 49 gr w dół, a powyżej 50 gr w górę.
Przykładowo: kupno kilku przedmiotów, których łączna wartość to 2000 zł, na jednej transakcji (np. aukcji), rodzi obowiązek zapłaty PCC. W sytuacji, gdyby podmiot zakupił wszystkie przedmioty na kilku aukcjach (powiedzmy, że każdy ma wartość 500 zł), każda z umów zostałaby zawarta na kwotę 500 zł, a więc nie przekraczałaby limitu uprawniającego do zwolnienia. Wówczas nie ma konieczności składania deklaracji, ani zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.
Uprawnionymi do zwolnienia z podatku PCC bez warunków są osoby, które kupują na własne potrzeby sprzęt rehabilitacyjny, wózek inwalidzki, motorower, motocykl lub samochody osobowe, jeśli:
- mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
- mają orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.
Są to także organizacje pożytku publicznego, jeśli dokonują czynności cywilnoprawnych w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego, jednostki samorządu terytorialnego i Skarb Państwa, oraz Agencja Rezerw Materiałowych.