Reverse charge – jak działa odwrotne obciążenie?

Sprowadzasz towary lub usługi z zagranicy? A może współpracujesz z podwykonawcą z innego kraju UE? W takich sytuacjach możesz spotkać się z mechanizmem reverse charge, czyli tzw. odwrotnym obciążeniem VAT. Dla jednych oznacza on mniej formalności, dla innych może być źródłem pomyłek i kontroli skarbowych. Jak to działa w praktyce i na co trzeba uważać? Wyjaśniamy krok po kroku, czym jest odwrotne obciążenie i jak je rozliczać.

Czym jest reverse charge?

Reverse charge, czyli odwrotne obciążenie, jest mechanizmem rozliczania VAT-u, w którym obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku zostaje przesunięty z dostawcy na nabywcę. W związku z tym to nie sprzedawca, a kupujący rozlicza VAT należny od transakcji.

W standardowym obrocie towarami i usługami podatek rozlicza sprzedawca, który wystawia fakturę z VAT i przekazuje należność do urzędu skarbowego. W mechanizmie odwrotnego obciążenia to nabywca:

  • nalicza VAT należny,
  • od razu rozlicza go jako VAT naliczony.

Transakcja taka może być neutralna podatkowo, ale jest to możliwe wyłącznie wtedy, gdy nabywca ma pełne prawo do odliczenia VAT-u.

reverse charge

Kiedy stosuje się odwrotne obciążenie?

Mechanizm odwrotnego obciążenia nie działa z automatu. Przepisy jasno wskazują, kiedy można (lub trzeba) go zastosować. Najczęściej dotyczy on sytuacji, które omawiamy poniżej.

  1. Transakcje wewnątrzwspólnotowe

Chodzi o nabycie towarów i usług od kontrahenta z innego kraju UE niż Polska. Przykładem jest sytuacja, gdy firma z Polski kupuje usługę programistyczną z Niemiec. W takim przypadku:

  • dostawca nie dolicza VAT,
  • nabywca w Polsce musi wykazać VAT należny i naliczony.
  1. Import usług spoza UE

Jeśli kupujesz usługę od firmy spoza UE (np. ze Stanów Zjednoczonych), również musisz rozliczyć VAT w Polsce jako nabywca.

  1. Krajowe transakcje w ramach załącznika nr 15 do ustawy o VAT

Odwrotne obciążenie obowiązywało wcześniej w obrocie krajowym np. w branży budowlanej czy elektronicznej. Od 1 listopada 2019 zastąpiono je mechanizmem podzielonej płatności: inaczej split payment. Obecnie w obrocie krajowym odwrotne obciążenie dotyczy okrojonej grupy transakcji.

Odwrotne obciążenie funkcjonuje nadal w transakcjach na terenie Polski i dotyczy dostawy gazy w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług związanych z przeniesieniem uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. W tych przypadkach, zgodnie z art. 145e ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne będące nabywcą gazu, energii lub usługodawcą uprawnień, jeśli zostaną spełnione jednocześnie warunki wymienione w ustawie.

Kto musi mieć numer VAT UE przy odwrotnym obciążeniu?

Aby móc zastosować reverse charge przy transakcji wewnątrzunijnej, obydwa podmioty muszą mieć aktywny numer VAT UE. W związku z tym obie strony muszą być zarejestrowane jako podatnicy VAT-UE.

Można sprawdzić to przez system VIES: https://ec.europa.eu/taxation\_customs/vies/.

Uwaga! Jeśli jedna ze stron nie posiada ważnego numeru VAT-UE, nie można zastosować reverse charge. W takiej sytuacji transakcję należy opodatkować w inny sposób, niekiedy z obowiązkiem doliczenia VAT przez sprzedawcę.

Jak wygląda faktura z reverse charge?

Faktura wystawiona w trybie reverse charge:

  • nie zawiera stawki i kwoty VAT,
  • musi zawierać adnotację: „odwrotne obciążenie” lub „reverse charge”,
  • zawiera numery VAT obu stron.

Przykład: Firma z Polski kupuje usługę graficzną od freelancera z Hiszpanii. Hiszpański grafik wystawia fakturę bez VAT z dopiskiem „reverse charge”. Polska firma samodzielnie rozlicza podatek VAT w swoim kraju.

Jak rozliczyć odwrotne obciążenie w JPK?

Jeśli jesteś czynnym podatnikiem VAT, musisz wykazać reverse charge w pliku JPK\_V7. Dokładniej:

  • VAT należny – w części ewidencyjnej (np. z kodem „WEW” lub jako import usług),
  • VAT naliczony – również w ewidencji, jeśli przysługuje Ci prawo do odliczenia.

A co w sytuacji, kiedy nie prowadzisz działalności? Jeśli jesteś osobą fizyczną, nie masz obowiązku składania JPK. W rzeczywistości jednak reverse charge w ogóle nie dotyczy osób prywatnych, a firm, chyba że mowa o wyjątkowy sytuacjach wymienionych powyżej, które dotyczą określonych transakcji krajowych.

Reverse charge a split payment – nie myl tych dwóch pojęć

Mylenie reverse charge z mechanizmem podzielonej płatności to bardzo częsty błąd. Oba mają na celu zabezpieczenie VAT, ale w rzeczywistości działają zupełnie inaczej. Jak?

Reserve charge Split payment
VAT rozliczany przez nabywcę VAT płacony na osobne konto podatnika VAT
Dotyczy transakcji na terenie UE i importu usług Dotyczy transakcji krajowych
Brak VAT na fakturze. Faktura z VAT.

Na co trzeba uważać przy reverse charge?

Mechanizm odwrotnego obciążenia jest wygodny, ale nie wolno traktować go automatycznie. Na co zwrócić uwagę? Przede wszystkim sprawdź:

  1. Czy kontrahent posiada ważny VAT UE?
  2. Czy usługa podlega opodatkowaniu VAT w Polsce?
  3. Czy transakcja nie została niepoprawnie opisana jako reverse charge?

Błędne zastosowanie mechanizmu, np. przy braku rejestracji VAT UE, może skutkować zaległościami podatkowymi, naliczaniem odsetek i kontrolą skarbową.

Reverse charge to mechanizm, który przerzuca obowiązek rozliczenia VAT ze sprzedawcy na kupującego – najczęściej w transakcjach międzynarodowych. Lepiej go zrozumieć, aby uniknąć problemów przy imporcie usług, zakupie towarów z Unii Europejskiej czy współpracy z zagranicznym freelancerem. Pamiętaj o rejestracji do VAT UE, odpowiednich zapisach na fakturze i właściwym ujęciu w JPK, a wszystko przebiegnie zgodnie z przepisami.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

post-thumbnail

Reverse charge – jak działa odwrotne obciążenie?

03 July 2025

Sprowadzasz towary lub usługi z zagranicy? A może współpracujesz z podwykonawcą z innego kraju UE? W takich sytuacjach możesz spotkać się z mechanizmem reverse charge, czyli...

post-thumbnail

Sygnalista w firmie – prawa i obowiązki

18 June 2025

Zgłaszasz nieprawidłowości w miejscu pracy? Ujawniasz naruszenia przepisów przez pracodawcę? Prawdopodobnie pełnisz rolę sygnalisty, nawet jeśli o tym nie wiesz i nikt Cię tak formalnie nie...

post-thumbnail

Ulga IP BOX – co musisz wiedzieć, aby z niej skorzystać?

09 June 2025

Prowadzisz działalność badawczo-rozwojową? Możesz skorzystać z ulgi IP Box, która umożliwia zmniejszenie opodatkowania z dochodów uzyskanych z wytworzonych lub ulepszonych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Ulga obniża...

0

Aktywnych oddziałów

0

Zadowolonych klientów

0

+

Obsłużonych branż

0

Dokumentów zaksięgowanych w 2024r.

Zyskaj

  • Dedykowaną księgową i kadrową
  • Obsługę stacjonarną i zdalną
  • Obsługę w języku polskim, angielskim i rosyjskim
  • Konsultacje bez limitów
  • Bezpłatny program do fakturowania online
  • Usługi doradcy podatkowego na życzenie
  • Reprezentację przed urzędami
  • Wysokie ubezpieczenie OC
  • Gwarancję bezpieczeństwa Twoich danych
Otrzymaj ofertę
Otrzymaliśmy łącznie
1 8 0
opinii ze średnią
4 , 9 7

Opinie

Krzysztof Matusiak
Krzysztof Matusiak
10:23 06 Dec 24
Dream Europa Sp.z o.o.Z biurem PG Partner Gospodarczy współpraca trwa od 2021 roku,dzięki Pani Annie wszystkie rozliczenia są prowadzone profesjonalnie i bezproblemowo.Sprawy z urzędami załatwianeterminowo.Profesjonalne podejście Pani Anny oraz Pani Ewy (po zatrudnieniu pracownika) powoduje,że po dostarczeniu dokumentów do biura wszystko jest konsultowane ,wyjaśniane i rozliczone na bieżąco.Wiedza i profesjonalizm Pani Anny Duda i Ewy Cesarz zachęca do korzystania z usług Waszego biura.Polecam innym przedsiębiorcom do korzystania z firmy PG Partner.
Michał Czarnecki
Michał Czarnecki
10:19 19 Aug 24
Gorąco polecam - usługi księgowe prowadzone są bardzo sumiennie i zawsze terminowo :)
Krystian Goc
Krystian Goc
05:51 13 Aug 24
Zawsze wszystko profesjonalnie i na czas. Współpraca z Panią Anią to czysta przyjemność. Polecam to biuro.
Specbud Wiktor Bereda
Specbud Wiktor Bereda
09:04 02 Jul 24
Po kilku latach współpracy z biurem PG Partner Gospodarczy możemy stanowczo powiedzieć, że nigdy nie mieliśmy tak profesjonalnej obsługi. Nasze relacje biznesowe opierają się na partnerstwie, rzetelności, sumienności, a przede wszystkim terminowości. Zarówno Pani Anna Duda, jak również Pani Ewa Cesarz cechują się profesjonalizmem i chęcią współpracy. Nigdy nie zdarzyło się abyśmy oczekiwali dłużej na jakąkolwiek odpowiedź ze strony biura- wszelkie sprawy omawiane są na bieżąco.
Iwona Stolarska
Iwona Stolarska
10:46 20 May 24
Polecam usługi świadczone przez biuro PG Partner. Pracownicy mają ogromną wiedzę i są bardzo pomocni. Miesieczne deklaracje księgowe i kadrowe wysyłane są na czas. Pomoc Pani Ani przy kontakcie z Urzędem Skarbowym oraz pomoc w wysyłce sprawozdania rocznego była nieoceniona. Dzięki pracy Pani Ani, Magdy i Weroniki mogę zajmować się prowadzeniem działalności nie martwiąc się o sprawy księgowe.
Leszek L.
Leszek L.
09:31 13 May 24
Gorąco polecam.. współpraca bezproblemowa... Pani Ania miła uśmiechnięta nigdy nas nie zawiodła...
Forge Play
Forge Play
16:12 10 May 24
Zdecydowanie polecam całą firmę jak i panią Kowalską zajmującą kadrami i płacami.
Jubiler Kroza
Jubiler Kroza
10:13 10 May 24
Współpracujemy z księgową Pani Svetlaną oraz kadrowej Pani Magdaleną od dwóch lat. Polecamy! Ich profesjonalizm, uprzejmość i zaangażowanie w naszą firmę zasługują na najwyższe pochwały. Zawsze cierpliwie odpowiadają na nasze pytania, co pomaga nam czuć się pewnie w kwestiach finansowych.
Żaneta Duliban
Żaneta Duliban
08:08 10 May 24
Kadry w mojej Spółce prowadzi Pani Magda, z którą mam bezproblemowy kontakt sms, mail i telefoniczny. Zawsze chętnie odpowie na każde pytanie, a wszystkie dokumenty są na czas.Polecam współpracę :))
B2B Service
B2B Service
08:55 25 Apr 24
Bardzo chciałbym podzielić się moimi wrażeniami na temat biura rachunkowego PG Partner Gospodarczy w Katowicach, a zwłaszcza mojej księgowej, Pani Annie Dudzie. Od momentu rozpoczęcia współpracy z tym biurem, doświadczyłem profesjonalizmu, zaangażowania i niezwykłej precyzji w prowadzeniu mojej księgowości.Pani Anna Duda wykazuje się ogromną wiedzą oraz doświadczeniem w dziedzinie księgowości, zawsze służąc mi pomocą w rozwiązywaniu wszelkich problemów. Jej staranność i dokładność w pracy dają mi pewność, że moje finanse są w najlepszych rękach.Dodatkowo, biuro rachunkowe PG Partner Gospodarczy w Katowicach jest miejscem, które cechuje profesjonalizm, elastyczność i otwartość na potrzeby klienta. Obsługa jest zawsze uprzejma i pomocna, a wszelkie sprawy są załatwiane sprawnie i terminowo.Zdecydowanie polecam biuro rachunkowe PG Partner Gospodarczy oraz Panią Annę Dudę wszystkim przedsiębiorcom poszukującym solidnego partnera w dziedzinie księgowości.
Iulian Dordea
Iulian Dordea
12:12 23 Apr 24
At the bookkeeping company "PG Partner Gospodarczy - Katowice" i met wonderful people, that were always, ALWAYS very helpful. Their office location in Katowice is right on the pietonal street, with easy access. And with their group of companies, they offer many other services for Polish companies (companies setup in Poland, HR services, virtual office, etc etc.). Should someone need bookkeeping services in Katowice area, I recommend to contact them.W firmie księgowej "PG Partner Gospodarczy - Katowice" spotkałem wspaniałych ludzi, którzy zawsze, ZAWSZE byli bardzo pomocni. Ich biuro w Katowicach znajduje się tuż przy głównej ulicy, z łatwym dostępem. A wraz ze swoją grupą firm oferują wiele innych usług dla polskich firm (zakładanie firm w Polsce, usługi HR, wirtualne biuro itp.). Jeśli ktoś potrzebuje usług księgowych w okolicach Katowic, polecam skontaktować się z nimi.
Jacek Cholewa
Jacek Cholewa
10:35 23 Apr 24
Biuro rachunkowe PG Partner Gospodarczy jest Biurem profesjonalnym, sumiennym i co bardzo ważne terminowym. Prowadzę działalność gospodarczą ponad 23 lata i korzystałem wcześniej z różnych Biur. Współpraca z PG trwa już nieprzerwanie od kilku ładnych lat i jest współpraca bezproblemową. Ze strony Biura można liczyć na wsparcie, doradztwo a tematy trudne rozwiązywane są "od ręki". Personel Biura poza profesjonalnym podejściem, wiedzą, starannością charakteryzuje się "ludzkim podejściem". Korzystając z okazji chciałbym podziękować Pani Ani i Pani Ewie za pilnowanie moich tematów :-)
Maciej D
Maciej D
20:12 28 Mar 24
Współpracuję z Biurem Rachunkowym PG Partner Gospodarczy od momentu powołania naszej spółki, czyli już ponad 4 lata. Jestem zadowolony z ich kompleksowej obsługi w zakresie księgowości i części kadrowej, którą również postanowiliśmy powierzyć PG.Dlaczego polecam to biuro?1. Profesjonalizm i rzetelność: Księgi handlowe spółki są prowadzone rzetelnie, a wszelkie zadania realizowane terminowo. (To ważne, aby mieć pewność, że nasze finanse są w dobrych rękach).2. Przyjazna atmosfera: współpraca z Biurem przebiega w bardzo przyjaznej atmosferze. Pracownicy są zaangażowani, otwarci i zawsze gotowi pomóc. Szczególnie chciałbym podkreślić dobry kontakt z Panią Anią, księgową :)Rozmowa z nią to czysta przyjemność, a jej doradztwo jest zawsze konkretne i trafne.3. Fachowa i kompleksowa pomoc: Biuro nie tylko prowadzi księgi, ale również dba o część kadrowo-płacową. W sytuacjach wymagających niezwłocznej interwencji zawsze mogę liczyć na ich wsparcie.W pełni rekomenduję Biuro Rachunkowe PG Partner Gospodarczy wszystkim, którzy poszukują solidnego partnera w zakresie obsługi księgowej oraz kadrowej. To miejsce, gdzie można liczyć na profesjonalizm, zaangażowanie i fachową pomoc.
Zobacz wszystkie opinie
js_loader
Sprawdź opinie wybranego biura rachunkowego

Dedykowany system CRM dostarcza Cogitech | Polityka prywatności