Deklaracje podatkowe – rodzaje i terminy

Deklaracje podatkowe to podstawowe narzędzie do weryfikacji rozliczeń podatników. Nie jest to jednak łatwy proces, ponieważ system podatkowy jest dość złożony i z tego też względu wiele osób ma spore problemy z prawidłowym rozliczeniem swoich dochodów. Sprawy nie ułatwia fakt, że deklaracja podatkowa nie występuje wyłącznie w jednej wersji, a w wielu różnych rodzajach dostosowanych do określonych grup podatników. Z tego też względu podstawową kwestią dla każdego podatnika jest zapoznanie się z wszelkimi przepisami w sprawie rozliczeń, aby wiedzieć, jak podejść do tego procesu i jak w prawidłowy sposób rozliczyć swoje dochody i podatki w PIT.

Deklaracja podatkowa – czym jest?

Zacznijmy od tego, czym dokładnie jest są deklaracje podatkowe. Deklaracja podatkowa to dokument, który każda osoba prowadząca działalność gospodarczą lub osiągająca dochód np. w ramach umowy o pracę, zlecenie, dzieło lub innych źródeł, musi złożyć do urzędu skarbowego raz w roku. Zawiera ona informacje dotyczące przychodów, dochodów, należnych podatków za dany okres rozliczeniowy oraz wszelkich innych ważnych dla urzędu skarbowego danych. Deklaracje te występują jednak w wielu różnych rodzajach.

To, jaki dokument finalnie podatnik musi złożyć, jest zależne od formy rozliczenia, jaką zdecydował się on wybrać oraz tego, w jaki sposób prowadzi działalność gospodarczą czy też jakie jest jego źródło dochodów. Dokument ten oprócz rozliczenia podatkowego pełni również funkcję zeznań, wykazów, zestawień, sprawozdań czy informacji na temat danego przedsiębiorstwa.

deklaracje podatkowe

Jakie są rodzaje deklaracji podatkowych?

Deklaracje PIT to temat bardzo złożony i przez wiele osób prawidłowo określany jako skomplikowany. Dla zwykłego obywatela zazwyczaj wiedza na temat zeznań podatkowych kończy się na kilku podstawowych rodzajach tych deklaracji. Taka wiedza jest zazwyczaj w pełni wystarczająca, ponieważ reszta deklaracji przeznaczona jest dla pomiotów lub stosowana w takich sytuacjach, które nie dotyczą większości podatników.

Nie mnie jednak rodzajów deklaracji podatkowych w polskim systemie podatkowym jest bardzo dużo i wyróżnić tutaj można m.in.:

  • PIT-2 – oświadczenie pracownika umożliwiające pracodawcy pomniejszenie miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy o kwotę zmniejszającą. Jest to forma ulgi dla pracowników, którzy mogą w ten sposób zredukować obciążenie podatkowe.
  • PIT-6 – deklaracja składana przez rolników prowadzących działy specjalne produkcji rolnej. Umożliwia im to uzyskanie decyzji o wysokości zaliczek PIT, dostosowanych do ich specyficznej sytuacji gospodarczej.
  • PIT-8C – formularz wystawiany przez instytucje finansowe, który informuje urząd skarbowy i podatnika o wysokości uzyskanych dochodów kapitałowych w danym roku podatkowym.
  • PIT-11 – deklaracja przekazywana przez płatnika (np. pracodawcę), informująca o wysokości przychodów, kosztów, dochodów oraz zaliczek na podatek dochodowy zapłaconych w danym roku przez zatrudnioną osobę.
  • PIT-16 – formularz zawierający wniosek o zastosowanie rozliczeń w formie karty podatkowej.
  • PIT-16A – deklaracja informująca urząd skarbowy o wysokości składki zdrowotnej zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej przez przedsiębiorcę w poszczególnych miesiącach roku podatkowego.
  • PIT-28 – zeznanie podatkowe przeznaczone dla osób rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
  • PIT-36 – formularz dla przedsiębiorców oraz innych osób fizycznych rozliczających się na zasadach ogólnych, którzy są zobowiązani do samodzielnego opłacania zaliczek na podatek dochodowy.
  • PIT-36L – wariant deklaracji PIT-36 dla osób rozliczających się według stawki liniowej 19% podatku dochodowego od osób fizycznych.
  • PIT-37 – najczęściej składane zeznanie podatkowe przez osoby, które opłacają zaliczki na podatek dochodowy za pośrednictwem płatnika, takie jak pracownicy na umowie o pracę lub zleceniu.
  • PIT-38 – służy do rozliczenia dochodów kapitałowych, np. ze sprzedaży akcji czy innych papierów wartościowych.
  • PIT-39 – zeznanie dla osób, które uzyskały przychód ze sprzedaży nieruchomości lub prawa do mieszkania, który nie podlega zwolnieniu od podatku.
  • PIT-OP – oświadczenie, które umożliwia przekazanie 1% należnego podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego (OPP).

Ponadto, w polskim systemie podatkowym istnieją również dodatkowe specjalne rodzaje deklaracji podatkowych. Do tej grupy zaliczyć można np. formularze PIT-36S, PIT-36LS i PIT-28S, które są wariantami standardowych zeznań podatkowych o tych numerach, z tym, że składa je osoba dokonująca rozliczenia po zmarłym.

Kiedy należy złożyć deklarację podatkową?

Terminy składania deklaracji są różne w zależności od rodzaju formularza. Jednak główne rodzaje deklaracji rozliczających podatek dochodowy od osób fizycznych, czyli m.in. PIT-36, PIT-37, PIT-28, PIT-39 należy złożyć w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W przypadku deklaracji PIT-16 i PIT-16A termin jej złożenia obowiązuje do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, a PIT-11 pracodawca powinienem dostarczyć do urzędu do końca stycznia.