Obowiązki finansującego i korzystającego wynikające z umowy leasingu

W ostatnim artykule omówiliśmy treść i przedmiot umowy leasingu. Dziś poruszamy temat obowiązków wynikających z umowy leasingu dla obu stron. Wzór umowy leasingu do pobrania znajdziesz w poprzednim wpisie.

Jakie są obowiązki finansującego wynikające z umowy leasingu?

Główne zadania finansującego w umowie leasingu obejmują zakup przedmiotu leasingu, jego przekazanie leasingobiorcy oraz akceptację użytkowania tego przedmiotu przez leasingobiorcę. Dodatkowo zgodnie z art. 798.4 § 3 Kodeksu cywilnego finansujący ma obowiązek dostarczyć leasingobiorcy dokumentację związaną z umową zakupu od zbywcy, w tym kopię tej umowy oraz dokumentację gwarancyjną.

Czas i sposób przekazania przedmiotu leasingu leasingobiorcy są określane w umowie leasingowej. Zgodnie z art. 709.4 § 1 Kodeksu cywilnego finansujący powinien przekazać rzecz w stanie, w jakim sam ją otrzymał od zbywcy.

Ważne jest również, że finansujący nie jest odpowiedzialny za to, czy przedmiot leasingu nadaje się do zamierzonego przez leasingobiorcę użytku. Nie leży również w jego obowiązkach utrzymanie rzeczy w dobrym stanie, pokrywanie związanych z nią kosztów czy ponoszenie ryzyka przypadkowej utraty przedmiotu.

Co więcej, finansujący generalnie nie odpowiada przed leasingobiorcą za wady przedmiotu leasingu, chyba że wady te wynikają z okoliczności, za które finansujący jest odpowiedzialny.

Czy leasingodawca jest odpowiedzialny za wady rzeczy?

Zgodnie z art. 709.17 Kodeksu cywilnego w kwestii odpowiedzialności leasingodawcy za wady przedmiotu leasingu stosuje się zasady analogiczne do tych, które obowiązują w umowie najmu, określone w art. 664 tego kodeksu. W przypadku, gdy przedmiot leasingu posiada wady ograniczające jego użyteczność zgodnie z umową, leasingobiorca ma prawo domagać się obniżenia wynagrodzenia za okres, kiedy wady te występowały, pod warunkiem że wady te wynikły z winy leasingodawcy, jak wskazuje art. 709.8 § 1 Kodeksu cywilnego.

Leasingobiorca może również rozwiązać umowę leasingu natychmiast, bez konieczności przestrzegania okresu wypowiedzenia w kilku sytuacjach:

• jeśli przedmiot leasingu miał wady uniemożliwiające użycie go w sposób przewidziany w umowie już w momencie jego otrzymania,
• jeśli wady pojawiły się później, a leasingodawca, mimo otrzymania powiadomienia, nie naprawił ich w odpowiednim czasie,
• jeśli wady przedmiotu leasingu są nieusuwalne.

Prawo do obniżenia wynagrodzenia oraz możliwość niezwłocznego rozwiązania umowy leasingu nie przysługują leasingobiorcy, jeśli był on świadomy wad przedmiotu leasingu w momencie zawierania umowy.

Roszczenia osoby trzeciej przeciwko korzystającemu

W przypadku, gdy strona trzecia wysuwa roszczenia względem leasingobiorcy dotyczące przedmiotu leasingu, obowiązki finansującego są podobne do obowiązków wynajmującego w sytuacji, gdy najemca napotyka na problemy w korzystaniu z rzeczy spowodowane przez osoby trzecie. Zgodnie z art. 709.17 Kodeksu cywilnego w takim przypadku stosuje się odpowiednio przepisy regulujące najem, w szczególności art. 665 tego kodeksu.

W związku z tym, gdy pojawiają się roszczenia od osób trzecich dotyczące przedmiotu leasingu, leasingobiorca ma obowiązek niezwłocznie powiadomić o tej sytuacji finansującego.

Jakie są obowiązki korzystającego wynikające z umowy leasingu?

Głównym obowiązkiem leasingobiorcy jest wypłacanie wynagrodzenia finansującemu, które pokrywa co najmniej koszty nabycia przedmiotu leasingu przez finansującego. Wysokość oraz terminy płatności rat powinny być jasno określone w umowie leasingowej.

Jeśli chodzi o wcześniejszą zapłatę rat, to stosuje się do nich zasady analogiczne do tych z przepisów o sprzedaży ratalnej (art. 585 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że leasingobiorca może dokonywać płatności rat przed ustalonym terminem, a w przypadku takiej przedterminowej zapłaty ma prawo do potrącenia kwoty odpowiadającej obowiązującej stopie procentowej dla odpowiedniego rodzaju kredytów ustalonej przez Narodowy Bank Polski.

Leasingobiorca może również być zobowiązany do pokrycia kosztów ubezpieczenia przedmiotu leasingu na czas trwania umowy. Obejmuje to opłacanie składek ubezpieczeniowych na warunkach ogólnie przyjętych, chyba że umowa leasingowa stanowi inaczej. Dodatkowo leasingobiorca ma obowiązek dbać o dobry stan techniczny przedmiotu leasingu, co wiąże się z koniecznością przeprowadzania regularnych konserwacji i napraw. Ponosi również wszelkie obciążenia związane z posiadaniem lub właścicielem rzeczy.

Leasingobiorca jest także zobowiązany do użytkowania przedmiotu leasingu zgodnie z warunkami określonymi w umowie leasingowej lub jeśli umowa tego nie określa, w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu przedmiotu. Zmiany w przedmiocie leasingu wymagają zgody finansującego, podobnie jak jego oddanie do użytku osobie trzeciej, co reguluje art. 709.12 Kodeksu cywilnego. Zarówno leasingobiorca, jak i ewentualna osoba trzecia, odpowiadają przed finansującym za zgodne z umową wykorzystanie przedmiotu leasingu.

Po zakończeniu okresu leasingu leasingobiorca zobowiązany jest do zwrotu przedmiotu leasingu, choć wiele umów leasingowych daje mu opcję wykupu po cenie ustalonej z góry, często symbolicznej, np. 1% wartości końcowej przedmiotu leasingu.