WSZYSTKO O TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ 4.0
W czerwcu 2020 r. weszła w życie Tarcza Antykryzysowa 4.0. Opisanie wszystkich zmian przepisów i konsekwencji, które wynikają z najnowszej i wszystkich poprzednich odsłon specustawy, to materiał na książkę. W tekście postaramy się wskazać na najważniejsze obszary, w których przedsiębiorcy mogą spodziewać się wsparcia lub interwencji ze strony państwa.Tarcze Antykryzysowe w intencji ustawodawcy są sposobem obrony polskich przedsiębiorstw oraz próbą zachowania miejsc pracy. Przyświeca im także cel, jakim jest próba zmniejszenia negatywnych skutków pandemii COVID-19 po stronie konsumentów. Najważniejsze regulacje zawarte w Tarczy 4.0, z których mogą skorzystać przedsiębiorcy, dotyczą m.in. kredytów (dopłaty do odsetek i wakacje kredytowe), złagodzenia przepisów dotyczących postępowań przetargowych oraz możliwości odliczenia darowizn od podstawy opodatkowania.
Wakacje kredytowe, dopłaty do odsetek, umorzenie z urzędu
Rząd ogłosił, że przekaże w latach 2020/2021 prawie 0,6 mld zł z budżetu państwa na dopłaty do odsetek kredytów zaciąganych przez przedsiębiorców. Warunkiem otrzymania dopłat jest niezaleganie ze spłatą rat. Mowa o kredytach obrotowych, których przedsiębiorcy potrzebują m.in. do zagwarantowania płynności finansowej swoim firmom. Kredytów na preferencyjnych zasadach będą mogły udzielać banki, które podpiszą stosowne umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (listę można sprawdzić na stronie BGK). Kredyty adresowane są do podmiotów z branży podstawowej produkcji produktów rolnych. Kredyt można zaciągnąć do 31 grudnia 2020 r., a odsetki będą opłacane maksymalnie przez okres do 12 miesięcy od daty zawarcia umowy kredytowej.
Inną ważną regulacją, związaną z zobowiązaniami bankowymi, są wakacje kredytowe. Termin ten oznacza prawo do zawieszenia spłat kredytu na maksymalnie 3 miesiące, bez naliczania odsetek karnych. Z ulgi tej będą mogły skorzystać osoby, które po 13 marca 2020 r. straciły pracę lub inne główne źródło dochodu. Jeżeli mamy kilka kredytów zaciągniętych w jednym banku, to możemy zastosować wakacje kredytowe tylko wobec jednego zobowiązania.
Bardzo ważną zmianą dla mikroprzedsiębiorców, którą wprowadza Tarcza 4.0, jest umorzenie z urzędu pożyczki w kwocie 5 000 zł. Przepis działa wstecz: z umorzenia z urzędu mogą skorzystać również ci przedsiębiorcy, którzy otrzymali kredyt przed wprowadzeniem nowych regulacji. Obowiązek zweryfikowania faktu, czy przedsiębiorca prowadził działalność przez trzy kolejne miesiące po otrzymaniu wsparcia, jest obecnie w gestii urzędu pracy.
Możliwość ograniczenia wysokości odpraw, pensji i świadczeń pracowniczych
Pod hasłem “Wsparcie utrzymania miejsc pracy” ustawodawca wprowadził wiele ułatwień dla pracodawców w kwestii realizowania zobowiązań płacowych i socjalnych. Najszerzej dyskutowana jest możliwość czasowego zmniejszenia pensji o połowę, udzielenia urlopu wypoczynkowego bez zgody pracownika, z pominięciem obowiązującego w przedsiębiorstwie planu urlopowego. Jednocześnie pracodawca może ubiegać się o dofinansowanie pensji pracowników.
Odgórnie ograniczono też wysokość odpraw i odszkodowań z tytułu ustania stosunku pracy. Maksymalna wysokość odprawy może wynieść 26 tys. zł, czyli 10-krotność płacy minimalnej. Z ograniczenia może skorzystać pracodawca, który wykaże spadek obrotów gospodarczych: 15% w okresie dwóch ostatnich miesięcy lub 25% w odniesieniu do analogicznego miesiąca roku poprzedniego. Argumentem może być też istotne obciążenie funduszu płac.
Doprecyzowanie zasad pracy zdalnej
W czasie lockdownu praca zdalna była organizowana w sposób mocno intuicyjny. Tarcza 4.0 wprowadza pewne doprecyzowanie sytuacji pracy zdalnej i warunków, które umożliwiają jej zaistnienie. Korzyścią dla pracownika jest to, że obowiązek zapewnienia materiałów i sprzętu do wykonywania pracy zdalnej spoczywa na pracodawcy. Jednocześnie pracodawca jest częściowo zwolniony z zapewnienia odpowiednich standardów BHP. Mówiąc najprościej: pracodawca ma za zadanie dostarczyć bezpieczny sprzęt elektroniczny i łącze internetowe, natomiast nie odpowiada na przykład za właściwe oświetlenie czy wentylację pomieszczenia, w którym świadczona jest praca.
Niepopularną wśród pracowników nowością wprowadzoną w Tarczy 4.0 jest to, że pracodawca może nakazać pracownikowi prowadzenie ewidencji wykonanych czynności, w tym rejestracji daty i czasu realizacji powierzonych zadań.
Zachęty dla darczyńców i szybsza ulga za złe długi
Tarcza 4.0 znacząco rozszerzyła zakres darowizn, które można odliczyć od podstawy opodatkowania. Mowa m.in. o darowiznach na rzecz ośrodków opiekuńczych i socjalnych (domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, noclegowni i schronisk dla bezdomnych, rodzinnych domów pomocy i DPS-ów).
Ważną zmianą jest przyspieszenie stosowania procedury ulgi za złe długi w podatkach PIT/CIT. Zgodne z nowymi regulacjami odliczenie od podstawy opodatkowania kwot niezapłaconych faktur, rachunków czy umów może nastąpić już po 30 dniach od daty płatności. Do tej pory ulgę można było zastosować dopiero po 90 dniach.
Tarcza ochronna przed wrogimi przejęciami
Epidemia COVID-19 może i faktycznie powoduje obniżenie realnej wartości rynkowej wielu spółek. W takich okolicznościach może dochodzić do ich przejmowania przez zewnętrznych inwestorów spoza Europy i Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Mechanizmem, który ma temu zapobiec, jest obowiązek poddania kontroli Prezesa UOKiK transakcji nabycia, jeżeli dotyczy ona 20% i większego pakietu udziałów w spółce. Kontrola będzie dotyczyła podmiotów, których przychód z dowolnych dwóch lat działalności na terenie Polski przekroczył 10 mln euro. Nowe przepisy będą obowiązywały przez okres najbliższych dwóch lat.
Ustawodawca postanowił objąć nadzorem podmioty, których działalność ma znaczenie krytyczne dla utrzymania bezpieczeństwa państwa. Dotyczy to szczególnie producentów broni i amunicji, energii elektrycznej, paliw, żywności, a także nawozów sztucznych, leków i technologii o znaczeniu wojskowym. Za strategiczne w świetle ustawy uznawane są też m.in. podmioty dostarczające oprogramowanie, które służy do zarządzania systemami dystrybucji paliw, energii i wody. Podobnie rzecz się ma z producentami systemów informatycznych, które obsługują szpitale i banki (wszelkie operacje finansowe) oraz sprzedaż leków na receptę.
Ułatwienia w procedurach przetargowych
Ustawodawca deklaruje, że celem zmian była poprawa pozycji wykonawców zamówień publicznych, głównie poprzez obniżenie kosztów udziału w postępowaniach przetargowych. Ułatwienia polegają m.in. na zniesieniu obowiązku żądania wadium (tylko w postępowaniach o wartości przewyższającej progi unijne) i wprowadzeniu obowiązku zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek. Regulacja dotyczy umów o długotrwałym okresie realizacji. Dzięki płatności etapowej lub zaliczkowaniu wykonawca może znacznie obniżyć ryzyko utraty płynności finansowej przed zakończeniem realizacji zamówienia.
Odgórnie rozwiązano też sposób naliczania kar umownych. Niezależnie od oceny stanu wykonania zamówienia, zamawiający nie prawa potrącić kar umownych z wynagrodzenia wykonawcy. Najpierw musi dokonać płatności całej kwoty przewidzianej umową, a dopiero potem wezwać do zapłaty kary.
Skorzystaj ze wsparcia profesjonalistów biura rachunkowego
Możliwości korzystania ze specustawy nazywanej Tarczą Antykryzysową nie zawsze i nie dla wszystkich przedsiębiorców są w pełni transparentne. Nie wszyscy przedsiębiorcy są w stanie ocenić swoje uprawnienia i zaangażować się merytorycznie w przygotowanie niezbędnych dokumentów. W tej sytuacji niezastąpione może okazać się doradztwo rachunkowo-księgowe, które oferują profesjonalne biura rachunkowe. Możliwość korzystania z szybkich konsultacji i zlecania reprezentacji przed urzędami jest bardzo komfortowa: pozwala przedsiębiorcy całkowicie poświęcić się prowadzeniu biznesu w trudnych czasach pandemii.
